تجزیه و تحلیل ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه و اجزای آن در هیبریدهای ذرت

به منظور بررسی ارتباط بین عملکرد دانه با اجزای آن، تجزیه همبستگی‌ها و پی بردن به آثار مستقیم و غیر مستقیم صفات مختلف بر عملکرد، آزمایشی در سال زراعی 1385 روی 17 هیبرید ذرت دانه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود انجام شد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین هیبریدها از نظر کلیه‌ی صفات به غیر از صفات قطر بلال، وزن خشک چوب بلال، وزن خشک دانه، تعداد دانه در بلال و عمق دانه اختلاف معنی‌داری وجود داشت. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات مورد مطالعه نیز نشان داد که عملکرد دانه با کلیه صفات به غیر از قطر چوب بلال و ارتفاع محل بلال در سطح احتمال یک درصد همبستگی بسیار معنی‌داری داشت. نتایج تجزیه علیت بین عملکرد دانه با سایر صفات مورد مطالعه نشان داد که تعداد دانه در بلال و وزن 100 دانه اثر مستقیم مثبت و بالا و طول بلال اثر مستقیم مثبت و متوسطی بر عملکرد دانه داشتند، اما اثر مستقیم ارتفاع محل بلال بر عملکرد دانه منفی و ناچیز بود. به استثنای طول بلال که اثر غیرمستقیم مثبت و متوسطی از طریق تعداد دانه در بلال بر عملکرد دانه داشت، سایر صفات اثر غیرمستقیم قابل توجهی نداشتند. به این ترتیب برای افزایش عملکرد دانه در هیبریدهای ذرت دانه‌ای گزینش‌های غیرمستقیم از طریق افزایش تعداد دانه در بلال، وزن 100 دانه و طول بلال توصیه می‌شود.